کک ها از جمله پارازیتهایی هستند که در کرمان اغلب منازلی که حیوانات خانگی از جمله سگ و گربهنگه داری میشود را در گیر می کنند. عمومیترین انگل در سگ ها در حقیقت از طریق کک به او سرایتمیکند. عموماً کک های سگ در اروپا یافت می شوند بطوری که کک هایگربه عموماً در آمریکا یافت میشوند. کک های گربه در موارد نادر با خود بیماریهایی را حمل میکنند. کک ها می توانند به لباسها یاحیوان شما بچسبند. آنها در حیاطها ، پرورش گاههای سگ و گربه ، جنگلها و پارکها یافت می شوند یادر مکانهای دیگری که حیوانات در آنجا زندگی میکنند. چون برای آنکه اینها مکانهایی هستند که آنهامی توانند میزبانهایخود را پیدا کرده و تولید مثل کنند. یک کک ماده می تواند در روز 50 تا تخم بگذارد.بر اساس تحقیقات آزمایشگاهی همانگونه که در تصویر هرم چرخه زندگی کک ها در کادر مقابلمشاهده می نمایید ، فقط 50% از تخمهای هر کک به لاور تبدیل می شوند و در حدود 35% از لاروهاموفق به تنیدن پیله و تشکیل پوپ می گردند . جای خوشبختی است که از کل تخم های اولیه ککفقط 5% آنها به بالغ تبدیل می گردند
کنترل و ریشه کنی تضمینی کک با نظارت دانشگاه علوم پزشکی کرمان
نحوه زندگی کک ها
چرخه زندگی ککها شامل 4 مرحله تخم، لارو، شفیره و بالغ است. کک های بالغ 1-4 میلیمتر طول و بدنی بیضی شکل دارند و در طرفین فشرده و بدون بالهستند.همچنین پاهای آن ها رشد مناسبی داشته و برای پریدن سازگاری دارند. تخم ککها حدود 0.5 میلیمتر طول دارد ، تخم مرغی شکل و سفید میباشد . کک روی میزبان خود تخم گذاری می کند ، که این تخمها از بدن میزبان روی فرش ، زمین ، خاک یا هر جای دیگری میافتند و در شرایطی که دمایهوا اندکی بالا و هوا نسبتاً مرطوب باشد می توانند دوام بیاورند و چرخه زندگی خود را کامل کنند . در عرض 10 روزپس از قرار گرفتن تخم در محیط مناسب،لارو کرم مانندی که فاقد ضمائم حرکتی است خارج می شود. این لاروها از زیر سطح خاک حرکت می کنند و یا اگر داخل اتاق باشد به داخل فرشها و یاشکافهای کف نفوذ می کنند ، لاروها از مدفوع ککهای بالغ تغذیه می کنند و در عرض 5-12 روز پیله ای ابریشم مانند ( silk like cocoon ) در اطراف خودتولید و در آن شفیره گذاری می کنند . خروج حشره بالغ از پیله بسته به شرایط ممکن است از 5 تا 140 روز طول بکشد ، پس از خارج شدن حشره بالغ ازپیله ، خود را به میزبانش می رساند و ادامه عمرش را که حدود 100 روز می باشد روی میزبان سپری می کند .
چرخه زندگی کک معمولاً در عرض 3-4 هفته کامل می شود . ککها 48 ساعت پس از اولین خونخواری، جفت گیری کرده و به تولید تخم می پردازند . ککهانسبت به سرما حساسند و در زمستان قادر به تحمل سرمای هوای بیرون از منزل نیستند .ساختمان هایی که هوای گرم و مرطوب و غذای کافی وجود داردبسر می برند.
اهمیت پزشکی و مبارزه با کک ها
به طور معمول انسان به وسیله کک گربه ، کتنو سفالیدس فلیس فلیس بیشتر از کک سگ کتنوسفالیدس کنیس گزیده می شود.
کک انسان پولکس ایرتیانس علی رغم نامش خطر چندانی برای انسان ندارد. کک ها معمولا از روی زمین به قسمتهایی از بدن
انسان مانند مچ و ساق پا که دسترسی به آن آسان است می جهند. هر چند به تمام قسمتهای بدن انسان ممکن است حمله
شود. گزش کک سبب تحریک و گاهی ناراحتی زیاد می شود. آلودگی های زیاد به کک ممکن است سبب واکنش های شدید و
درماتیت شود.
بیماری های قابل انتقال از کک ها:
طاعون : یک بیماری باکتریایی است که ابتدا در میان حیوانات وحشی مثل راتها و دیگر جوندگان بروز می کند. عامل طاعون باکتری یرسینا پستیس است ،که به وسیله کک ها انتقال می یابد.
تیفوس ککی : نام دیگر آن تیفوس مورن است ، عامل آن ریکتسیا تیفی است و به طور تک گیر در جمعیت رات ها و موش ها اتفاق می افتد. این بیماریبه طور کلی توسط کک های جوندگان و گربه انتقال پیدا می کند.
بیماری تولارمی: به وسیله باسیل فرانسیسلا تولارنسیس ایجاد می شود .
اقدامات کنترل
حفاظت فردی :استفاده از دور کننده های شخصی
اقدامهای ساده بهداشتی: برای از بین بردن کک ها ، تخمها، لاورها و پیله ها میتوان خانه را تمیز نموده و کف اتاقها را شست. استفاده از جارو برقی نیزموثر است.
سمپاشی: در آلودگی های شدید جهت ریشکنی موثر کک ها می بایست سمپاشی با سمومی از قبیل (پیروتروئیدها، پروپکسور، بندیوکارب) انجام گیرد
